alek-ewa3 - Polska

Polska

Chelm

Bedac w tej czesci Polski mielismy rowniez okazje po raz pierwszy wstapic do kilku innych, niezanych nam jeszcze miast, a w tym do Chelma, ktory lezy bardzo blisko zarowno granicy z Ukraina jak i Bialorusia

Ze wzgledu na polozenie kredowe Chelm charakteryzuje sie niska zabudowa, za to kolejne pietra mozna znalezc w jego podziemiach, jako ze znajduja sie tam kopalnie kredowe, ktore postanowilismy zwiedzic, ale ze wzgledu na pozna pore dopiero nastepnego dnia

Na poczatek wybralismy sie wiec do centrum tego zabytkowego miasteczka, ktore bedac miastem krolewskim swoja historia siega 1392 roku i ktore naprawde bardzo sie nam spodobalo

W ostatnich latach stare miasto zostalo pieknie odnowione, a szeroki rynek wylozono stylowa kostka, wiec spacer po nim jest zarowno relaksem jak i uczta dla oczu

Chelm wyroznia sie bogata historia dawnego styku trzech kultur; polskiej ruskiej i zydowskiej, a jego polozenie geograficzne w duzej mierze przyczynilo sie do burzliwych dziejow miasta, ktorych stosunkowo najnowszy okres upamietniony jest w postaci Pomnika Poleglych za Ojczyzne

Znalezlismy tam tez zabytkowo juz budke telefoniczna, pochodzaca z jeszcze pozniejszych lat, a symbolizujaca czasy nie tak bardzo odlegle

Podczas przeprowadzonych na rynku badan archeologicznych odkryto tam pozostalosci starego ratusza swoimi poczatkami siegajacego XV wieku i zniszczonego przez liczne pozary, a takze usytuowanej obok kamienicy starosty, ktorych zarysy zaznaczone sa czerwona cegla

Pomiedzy nimi znajduje sie stara zrekonstruowana studnia miejska, ktora funkcjonowala od czasow sredniowiecznych do konca XVIII stulecia, a na jej szyb natrafiono podczas przekopywania korytarzy laczacych chelmskie podziemia

Najstarsza czescia Chelma jest jednak tzw Zamkowa Gora bedaca wzniesieniem kredowym gorujacym nad miastem, na ktorego szczycie tzw Wysokiej Gorce znajduje sie krzyz z wyrzezbiona w drewnie postacia Chrystusa

Byla to sztucznie usypane wzniesienie o wys ok 15 metrow gdzie kiedys znajdowalo sie wczesnosredniowieczne grodzisko, przeksztalcone w XIII wieku w ksiazecy zamek

Niestety dotarlismy tam juz poznym wieczorem, wiec jedynym widokiem jaki mielismy to obraz wyroslej ponizej oswietlonej Bazyliki Narodzenia Najswietszej Maryi Panny

Kosciol ten nalezy do zespolu pokatedralnego zajmujacego centralne miejsce na Gorze Zamkowej zwanej tez Katedralna, a zbudowany zostal w polowie XVIII stulecia na miejscu XIII wiecznej cerkwi prawoslawnej

Swiatynia ma cechy poznobarokowe, ale jej wnetrze zostalo znacznie zmienione i co prawda nie posiada juz pierwotnego wyposazenia, ale wciaz moze zachwycac swoja dostojnosia i elegancja

Kolejnego dnia zjawilismy sie rano przed informacja turystyczna, ktorej pilnowal Duch Bieluch, legendarny opiekun chelmskich podziemi kredowych i straznik ukrytych tam skarbow

Poniewaz okazalo sie, ze musimy poczekac na nasza ture do kopalni, wiec postanowilismy w miedzyczasie odwiedzic stojacy obok kosciol Rozeslania Swietych Apostolow

Pierwsza swiatynia w tym miejscu ufundowana zostala przez Wladyslawa Jagielle w 1417 roku jako kosciol drewniany, ktory po zniszczeniach w XVI wieku przebudowany zostal na murowany, a obecna jego postac pochodzi z lat 1753 -1763

Kosciol wzniesiony jest w stylu poznobarokowym i jego wnetrze zachwyca przepiekna polichromia z tego okresu, a jego ozdoba sa tez pewne elementy rokokowe jak otltarze, ambona i chrzcielnica

A to juz planik tuneli kredowych pod Chelmem, do ktorych skierowalismy swoje nastepne kroki, a ktore jak widac przebiegaja pod cala starowka

Podziemia kredowe w Chelmie to zabytkowa kopalnia kredy stanowiaca unikatowa pozostalosc gornictwa kredowego w Europie, a znajdujacy sie w niej wielopoziomowy kompleks korytarzy i komor powstal w wyniku wielowiekowej eksploatacji kredy piszacej, ktorej zloza znajduja sie pod powierzchnia miasta

Krede zaczeto wydobywac w XIII wieku, kiedy to mieszkancy miasta wydobywali ja wprost z piwnic, ale najwiekszy rozwoj dzialalnosci wydobywczej przypada na XVII i XVIII wiek, gdy juz wiekszosc domow mialo wejscie do podziemi

Po pewnym czasie pojedyncze wyrobiska polozone na 4-5 poziomach i na glebokosci siegajacej ponad 20 metrow zaczely sie laczyc, tworzac wielokilometrowy podziemny labirynt

Nieograniczone prace eksploatacyjne trwaly do XIX wieku, pod koniec ktorego troche je ograniczono, a w XX stuleciu zostaly one calkowicie zakazane, glownie ze wzgledow bezpieczenstwa, jako ze w miedzyczasie zdarzylo sie kilka obsuniec

W latach 70 tych ubieglego wieku po kolejnym wypadku, w podziemiach zaczeto prace zabezpieczajace i badawcze, dzieki ktorym czesc tuneli udostepniono dla turystow, a trasa ma dlugosc 2 km i przebiega pod centralna czescia starego miasta

Tunele pod Chelmem sluzyly rowniez mieszkancom miasta jako schronienie w okresach zagrozenia najazdami i wojnami, a w jednej z komor znalezlismy wystawe broni naszych przodkow

Siegajac w jeszcze bardziej odlegle czasy, kolejna wystawa przedstawiala pozostalosci po okresie "kredy"kiedy to dzisiejsze tereny Chelma stanowily dno owczesnego oceanu

Jednym slowem nasza wedrowka podziemiami Chelma byla bardzo ciekawa i sporo nas nauczyla o tym miejscu, choc przyjemnie bylo potem znowu wyjsc na ulice tego naprawde uroczego miasta, ktore wcale nie ustepuje zarowno uroda jak i atrakcjami duzo bardziej oslawionym turystycznym destynacjom